Display to small

Ad aliud dicendum quod relatio uel relatiua appellatio agentis in actu ad passum in actu non fundatur super potentiam actiuam agentis, quia, si ex parte agentis fundaretur super potentiam actiuam, similiter ex parte passi fundaretur super potentiam passiuam: potentia enim actiua inquantum huiusmodi solum habet habitudinem ad passiuam. Set istud non potest esse, quia positis sufficientibus fundamentis relationum in utroque extremo, oportet quod extrema ad inuicem referantur; set posita potentia actiua in aliquo et passiua in alio, non propter hoc referuntur ad inuicem, sicut agens in actu ad passum in actu, set solum sicut actiuum ad passiuum; ergo etc.

Et cum probatur quod relatio realis habet suum fundamentum in eo ad quod refertur, dicendum quod habitudo agentis in actu ad passum in actu non est proprie relatio realis, set est relatiua denominatio extrinsecus adueniens. Circa quod notandum quod, licet realis relatio sit unius ad alterum, quia nichil refertur realiter ad se ipsum, tamen non consurgit immediate in uno ex altero, set consurgit sufficienter in unoquoque ex natura alicuius intrinseci quod est eius fundamentum, et talis relatio in creaturis proprie pertinet ad predicamentum relationis; denominatio autem relatiua extrinsecus adueniens consurgit ex aliqua applicatione rerum quarum una extrinsecus aduenit alteri, et non ex aliquo quod sit in unaquaque earum, ratione cuius una exigat alteram. Verbi gratia in actione et passione: ex nullo enim quod sit intrinsecum cause effectiue potest ipsa dici agens, set bene potest dici actiua. Similiter ex nullo quod sit in causa materiali uel subiectiua ut sic potest ipsa dici patiens, set tantum passibilis uel passiua; set ex applicatione cause effectiue ad materialem uel subiectiuam, que est secundum formam ab uno in altero receptam, hoc dicitur agens actu et illud actu patiens; et hec forma secundum quam fit talis applicatio et consurgit talis denominatio est extrinsecus adueniens tam actiuo principio, quia non est in ipso, quam passiuo, quia, licet recipiatur in ipso, tamen ex ipsa absolute sumpta non dicitur esse patiens, set ut est in ipso ab alio. Vnde talis denominatio est extrinsecus adueniens et non pertinet proprie ad predicamentum relationis, set potius ad predicamentum actionis et passionis, et simile apparet in aliis predicamentis scienti deducere.